eucalyptus globulus etherische olie
Eigenschappen van eucalyptus
Mucolytisch, expectorant (Neher 2008), sterk antibacterieel (luchtwegen, urinewegen), virusdodend, koelend/koortsverlagend, antireumatisch, pijnverdovend, ontstekingsremmend, schimmeldodend, stimulerend, luchtzuiverend, doorbloedingsbevorderend, immuunstimulerend (Serafino 2008)
Meer info:
Het geslacht Eucalyptus bevat meer dan 700 soorten, die alle inheems zijn in Australië en Tasmanië. Enkele soorten komen voor in het oosten van Indonesië. Zeker de Eucalyptus globulus geldt als één van de hoogste en snelst groeiende bomen ter wereld. De hoogste is momenteel te vinden op het eiland Tasmanië en is meer dan 90 meter hoog. De naam eucalyptus betekent ‘goed bedekt’ en verwijst naar het soort dekseltje dat de bloem in eerste instantie verbergt.
Eucalyptus bladeren zijn een belangrijk geneesmiddel voor de Aboriginals in Australië. De bladeren, als aftreksel in water en/of gekauwd tot een brij werden gebruikt om koorts te verlagen en infecties te behandelen. De bomen groeien snel en nemen heel veel water op. Dat was de reden dat al in het midden van de 19e eeuw de eerste eucalyptusbomen in Europa (Italië, Frankrijk) en Noord Afrika werden geplant. Het doel was drooglegging van moerassen. Tegelijkertijd werd daarmee ook malaria bestreden. Vandaar de populaire naam ‘koortsboom’. De olie die in het midden van de 19e eeuw voor het eerst werd gedestilleerd, was hier in het Westen in eerste instantie een populaire smaakstof en bestanddeel van parfums.
Bijna alle cineolhoudende eucalyptusoliën zijn klassiekers bij luchtwegklachten die gepaard gaan met slijm. Eucalyptus stimuleert de luchtwegen door de combinatie van cineol en monoterpenen; het lost slijm op en verwijdert het slijm. Eucalyptus ontstopt. Bovenstaande oliën bevatten alle een hoog gehalte aan cineol (eucalyptol) en zijn in te zetten voor dezelfde indicaties en zijn dus inwisselbaar. Dat geldt ook voor de microbendodende en ontstekingsremmende werking van eucalyptus (Yadav 2017). Eucalyptus en cineol pakken vooral de zogenaamde biofilms aan die bacteriën als beschermlaagje ontwikkelen (o.a. Vieira 2017, Merghni 2018).
De globulus is sterker bacteriedodend en de radiata sterker antiviraal. Meestal is een virus in eerste instantie de boosdoener bij luchtwegklachten zodat je die als eerste kunt gebruiken. In latere stadia van de klachten zou je de globulus in kunnen zetten. De radiata werkt ook meer op het bovenste deel van de luchtwegen terwijl de globulus tot in de longen werkt. Eucalyptus verkoelt en helpt mee koorts te verlagen.
Cineol, het hoofdbestanddeel van eucalyptus, is de laatste jaren wetenschappelijk goed onderzocht op verschillende eigenschappen zoals microbendodende, slijmoplossende en ontstekingsremmende werking. Zo blijkt cineol ontstekingbevorderende moleculen te remmen en het slijm op te lossen (o.a. Juergens 2003, Juergens 2014, Worth 2012) waardoor cineol toegepast wordt bij astma en COPD. Cineol blijkt ook de opname van medicijnen via de huid te versterken en cineol helpt de werking van het griepvaccin te verhogen (Li 2017). Chloorhexidine, het ontsmettende middel dat in de zorg wordt toegepast, blijkt veel sterker te werken als er cineol aan wordt toegevoegd (Simsek 2017).
De opbrengst aan essentiële olie is voor eucalyptus tussen 1,8 en 2 %. Dat wil zeggen dat er ongeveer 60 kilo verse bladeren nodig zijn voor 1 kilo olie. De Australische overheid vereist bij de globulusolie een minimaal percentage cineol van 70 %. De meeste eucalyptusolie wordt nog een tweede keer gedestilleerd (gerectificeerd) om scherpe/ harde, onaangename en irriterende bestanddelen te verwijderen zoals monoterpenen, isovaleraldehyde, globulol en aromadendreen. Dit zijn verbindingen die ook bij inademing een sterke hoestreflex kunnen oproepen. Door deze tweede destillatie kunnen we bij eucalyptusolie nooit van een complete olie spreken omdat er verbindingen verloren gaan. Het voordeel van rectificatie is dat de olie veiliger in gebruik is.
De kleur van eucalyptusolie is kleurloos tot lichtgeel (als de olie verouderd). De geur is onmiskenbaar: sterk, fris, kamferachtig.
In de aromaverdamper: verspreiden eucalyptusoliën met cineol een frisse en pittige geur. De oliën zijn goed te mengen met bijvoorbeeld citrus, dennenoliën, lavendel, lemongrass, pepermunt, niaouli, mirte en/of ravintsara. Ze maken de eucalyptusoliën zachter en versterken de werking. Inademen van de geur opent de luchtwegen en de longen. Ze geven meer energie en maken een krachtigere ademhaling mogelijk. De olie is geschikt bij alle luchtwegklachten en ter voorkoming daarvan. Het verhoogt ons vermogen bacillen en virussen te weerstaan. Bij verkoudheid, (chronische) bronchitis (Lu 2004), kinkhoest, COPD, emfyseem, voorhoofdsholteontstekingen, griep en zelfs astma en longontsteking is eucalyptus een grote hulp. Eucalyptus bestrijdt zowel bacteriële als virale infecties (Sadlon 2010).
Omdat eucalyptus tot diep in de longen werkt, zou de olie medicatie van een arts kunnen ondersteunen. Door te stomen met eucalyptus worden de rode bloedlichaampjes geactiveerd, zodat de longen meer zuurstof kunnen opnemen en de zuurstofvoorziening van de lichaamscellen verbetert.
Eucalyptus draagt bij aan luchtzuivering. Het maakt bacteriën virussen en schimmels in de lucht onschadelijk (o.a. Pyankov 2012, Schroder 2017). Eucalyptus olie verdampen op een ziekenkamer maakt dat er minder belastende microben rondzweven. Valnet (1980) meldt
dat meer dan 70 % van alle vrij zwevende stafylokokken worden gedood. Op de psyche werkt eucalyptus verfrissend en opmonterend. Het opent en reinigt de longen, er wordt meer zuurstof opgenomen en stimuleert daardoor de psyche en maakt meer alert. Eucalyptus is een fijne olie bij concentratieproblemen, lusteloosheid en weinig energie.
Op de huid: In de huidverzorging verbetert eucalyptus de stofwisseling van de cellen waardoor er meer zuurstof opgenomen kan worden. Inwrijven op borst en rug brengt verlichting bij verstopte en ontstoken luchtwegen. De pijnverdovende
eigenschappen van eucalyptus zijn te gebruiken bij pijnlijke spieren en gewrichten, hoofdpijn en zenuwpijn (Chang 2018), vooral via massage (Gok Metin 2017). Daar de olie ook nog ontstekingsremmend werkt, is het een goede hulp bij reumatische aandoeningen. De olie is schimmeldodend bij voetschimmel en candida- infecties. Het effect op de huid is aantoonbaar bij atopisch eczeem, mogelijk bij psoriasis.
In het bad: In te zetten bij verkoudheid en griep, candida- infecties, luchtwegklachten en spierpijnen.
Dosering:
In de aromaverdamper: enkele druppels naar eigen voorkeur .
Op de huid: maximaal 10% bij volwassenen – bij lokaal gebruik.
In het bad: maximaal 10 druppels in een vol bad. In een stoombad: maximaal 5 druppels; te beginnen met één druppel.
Contraindicatie:
Mensen die gevoelig zijn aan salicylzuren kunnen net luchtwegproblemen of hoofdpijn krijgen bij te sterke aanweizgheid van etherische olien