kalmoes acorus calamus gele lis

Kalmoes of Vacha (ook bekend als Calamus en Sweet Flag) behoort al eeuwenlang tot de meest gerespecteerde kruiden van de traditionele Chinese geneeskunde en Ayurveda, en is een van de meest gerenommeerde kruiden die worden gebruikt voor mentale en emotionele stoornissen en voor ziekten van het zenuwstelsel. Dit is vooral het geval bij stoornissen die worden gekenmerkt door een beperking van het concentratievermogen, zoals ADD en ADHD, waarvoor dit specifiek is. Het is een sterk aromatisch, semi-aquatisch meerjarig kruid met een gemberachtige stengel die zich in de grond verspreidt.

Kalmoes wordt beschouwd als een warm, scherp, bitter kruid dat het hart, de lever en de maag binnendringt, ondanks dat het warm is gebruikt men het toch om de wind te doven, de zintuiglijke openingen te openen en slijm te transformeren. zoals bv ook bij gember gebeurt. Men gebruikt calamus (acorus) specifiek om trillingen, toevallen en bewustzijnsverlies of epilepsie te behandelen. Bovendien verplaatst het Qi (energie van het vastzittend imuunsysteem), versterkt het de maag en verwijdert het vocht dat de spijsvertering belemmert, voor de behandeling van epigastric-pijn, opgezette buik, slechte eetlust, hoesten, jicht, diarree, dysenterie, schurft, wind-vochtige gewricht-obstructiepijn (artritis, reuma en gewrichtspijn), hartkloppingen, vergeetachtigheid en een vettige tongvacht, en om jeuk te stoppen.

Belangrijk: kalmoes is rijk aan asaron, een stof die bij langdurig gebruik kankerverwekkend, metageen, chromosoombeschadigend en levergiftig kan zijn. De Midden-Europese variant bevat minder dan 10% en lijkt niet de psychoactieve eigenschappen te hebben. Om deze reden gebruiken kalmoes acorus alleen in acute omstandigheden en voor korte perioden max drie weken en dan een rustperiode van een maand. Gebruik niet meer dan 1 gram per dag.

Door het te combineren met een afkoelend kruid (bv zoethout of maishaar) kan je het ook gebruiken in de zomer of als er teveel hitte in de spijsverterings organen zit of als de luchtwegen te droog worden.

In oudnederlandse geschriften komt kalmoes (calamus) gele lis reeds voor:

Gele lis of acorus is heet en droog in de tweede graad. Het heeft de kracht om de verstoppingen van de lever, (1) van de nieren of van de blaas (dat heet diuretica) te ontbinden, af te drogen en te openen. De gele lis is goed om de hardheid van de milt te ontbinden en om verstoppingen van de milt te openen, ook van de lever die uit koude zaken komen (2). Dan moet je het zo maken: ‘Neem van de gestampte wortels van gele lis het vierde deel van een pond, week het drie dagen lang in azijn, doe er dan twee maal 3,9 gram van rapunzelwortels, bernagiebloemen en hertstong bij, van elk een halve hand vol; anijszaad, zoethout en rozijnen, van elk een half ons; breek het grof en kook het in twee pond water tot dat het derdedeel verkookt is, dan doe je het door een doek en maak het zoet met suiker tot dat het zoet genoeg is. Van deze drank neem je ‘s morgens en ’s avonds telkens een half lauw glaasje. Daarna neem je pillen van rabarber en van lapis lazuli, van elk een half maal 3,9 gram, meng het met siroop van hertstong en maak er zeven of negen van. Dan neem je sap van galanga of sap van Borago om te versterken. Tot slot bestrijk je de plaats waar de lever en milt zitten met Althaea om de materie die verstopt is te vermurwen’. De wijn waar de gele lis in gekookt is helpt daar ook tegen mits je zonder koorts bent (3). 

Tegen geelzucht is het goed om gele lis met hertstong, met andijvie, met zoethout en met vier koude zaden te koken, zuiver het of doe het door een doek dat je met suiker zoet maakt zoals voorgaande.

Tegen witheid van de ogen (die albugo heet) en tegen blindheid: 'neem het sap van gele lis en van venkel, van elk drien ons, van kalmijn of zinkerts een maal 3,9gr, aloe epatica en sap van srinkende gauwe, van die elk een half maal 3,9gram, datgene dat je kan breken breek je klein, dan moet je dit koken zodat het een mengsel wordt, dan wordt het door een doek gezuiverd en moet je het met een druppel per keer, in een pen gedaan, op de ogen strijken. Sap van gele lis dat je te drinken hebt gegeven dat vaak gekookt is zorgt ervoor dat je moet plassen want het werkt en opent.

Ook is het goed tegen pijn in de zijden van de longen. Hetzelfde is ook goed tegen venijnige beten.

Tegen menstruatie, kook gele lis en ga er zitten. (op de damp)

Men zegt dat als iemand gele lis bij zich draagr hij nooit meer last heeft van een bloedende loop of een rode bloedgang en ook dat hij geen sperkrampen krijgt, zegt pandecta. cfr (Den Herbarius in Dyetsche)

bron:https://www.sciencedirect.com/topics/agricultural-and-biological-sciences/calamus

De ingenomen hoeveelheid van het kruid beïnvloedt de werking van het kruid. Bovenstaande informatie bevat geen medische adviezen en kan onvolledig zijn, raadpleeg je dokter in geval van twijfel. For body and soul is niet aansprakelijk voor de resultaten van gemaakte keuzes op basis van bovenstaande informatie.